TARASIN: spotkania, wykłady, warsztaty, projekcje

Galeria Tarasina zdecydowanie zaprzecza obiegowemu wyobrażeniu o świecącym pustkami ośrodku wystawienniczym, do którego raz na miesiąc zagląda przypadkowy gość i to z pytaniem: „Wydział Paszportowy to tutaj?”. Może nie odwiedzają jej tłumy, jak galerie handlowe, ale przecież w działalności galerii sztuki nie tylko ilość zwiedzających jest najważniejsza. Na pewno będzie ich więcej, bo jest w czym wybierać, o czym przekonują nas choćby wydarzenia ostatnich kilku dni.

W środowy wieczór odbyło się spotkanie podsumowujące program performatywny, dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pod hasłem „Powrót (do) przyszłości”. Powstałą w jego efekcie publikację omawiał kurator projektu Mateusz Szymanówka wspomagany pytaniami współredaktorki Katarzyny Koślacz. Projekt, przypomnijmy, realizowany od kwietnia do października 2016 roku złożony był z czterech odsłon, podczas których każdorazowo Galeria pokazywała dwie prace polskich choreografów młodego pokolenia, zapraszała do dyskusji z artystami wizualnymi uprawiającymi między innymi performance oraz kuratorkami i autorkami tekstów o sztuce. Wybrane prace stały się punktem wyjścia do szerszej dyskusji o praktykach performatywnych w kontekście sztuk wizualnych i sztuk performatywnych. Z jednej strony chodziło o rozmowę o przeszłości (albo przeszłościach) światowego i polskiego performance’u, z drugiej – przyjrzenie się konkretnym działaniom na współczesnym polu performatywnym. Książka jest podzielona na trzy części. Na pierwszą z nich składają się informacje o pracach prezentowanych w ramach cyklu, dokumentacja fotograficzna, a także udostępnione przez artystów materiały z procesu twórczego: teksty, notatki i rysunki, przybliżające metody poszczególnych autorów oraz język, którego używają do opisu własnej praktyki. W drugiej części znajdują się skrócone zapisy czterech debat, które odbyły się w ramach „Powrotu (do) przyszłości”. Ostatnia część zawiera teksty osób, które prowadziły dyskusje w ramach projektu a w publikacji jedynie rozwijają wybrane wątki z rozmów z artystami oraz próbują odpowiedzieć na niektóre z pytań pojawiających się w debatach. Podczas środowego spotkania kurator „Powrotu (do) przyszłości”, Mateusz Szymanówka, podkreślił, że książka ta nie może oczywiście zastąpić czynnego uczestnictwa w pokazach. Jest przede wszystkim podsumowaniem projektu, ale także materiałem badawczym, w jaki sposób budowane są same scenariusze oraz współpraca między artystami. Takiej publikacji jeszcze w Polsce nie wydano – stąd też jej oryginalna forma.

W piątkowe popołudnie Galeria Tarasina zaprosiła z kolei na realizowany w ramach cyklu „Wyzwania sztuki” wykład profesora Szymona Wróbla pt. „Obrazy mimo woli. Wokół obrazu myśli Georgesa Didi-Hubermana”. Uznawany za jednego z najlepszych badaczy teorii obrazów historyk sztuki w publikacji „Przed obrazem” nie tylko postawił pytanie „jak patrzymy?”, ale uzasadnił, że widzenie jest związane z wiedzą, że oko naiwne nie istnieje a obrazy tak naprawdę obejmujemy słowami, procesami poznania i kategoriami myślowymi. Szukając sposobów krytyki poznania obrazu Didi-Huberman odwołał się do Freuda. Dzięki temu w równaniach między reprezentacją a prezentacją, symbolem a symptomem, określeniem a nadokreśleniem, widzialnością a wizualnością pojawiło się miejsce dla zasady niepewności związanej z „nie-wiedzą”. Na ile więc, zgodnie z pryncypiami nowej historii sztuki, obraz wymyka się oku? – to jedno z pytań, które padło podczas wykładu Szymona Wróbla - profesora filozofii w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN oraz na Wydziale Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego, który wcześniej przez piętnaście lat związany był z WPAUAM w Kaliszu.

W sobotę zaś odbyła się druga część Warsztatów Kuratorskich z Anią Batko, która miała charakter bardziej praktyczny. Wcześniej, każdy z uczestników otrzymał „swoją” wystawę, do której miał napisać własny tekst kuratorski. Na jego przygotowanie przeznaczone były dwa tygodnie. Uczestnicy pracowali zatem na napisanych przez siebie tekstach, dzieląc się swoimi doświadczeniami i metodami pracy. Przy tej okazji warto zwrócić uwagę, że Galeria Sztuki im. Jana Tarasina właśnie ogłosiła konkurs na kuratorski projekt wystawy indywidualnej lub zbiorowej, prezentującej najistotniejsze zjawiska wpisujące się w aktualne tendencje polskiej sztuki współczesnej. W konkursie mogą wziąć udział zarówno kuratorzy indywidualni, jak i zespoły kuratorskie, a zgłoszenia przyjmowane są do 20 maja. Szczegóły i regulamin konkursu do pobrania na stronie internetowej: http://tarasin.pl/nabor-wnioskow-do-konkursu-dla-kuratorow/.

W kwietniu ponadto odbędą się dwie filmowe projekcje w ramach cyklu „Kino (na) sztuki”. W czwartek, 13 kwietnia, o godzinie, 18.00, będzie można obejrzeć dokument „Sól Ziemi” Wima Wendersa i Juliano Ribeiro Salgado. Film pokazuje życie Sebastião Salgado i jego prace, dzięki którym stał się jednym z najsłynniejszych fotografów na świecie. Dwa tygodnie później, czyli 27 kwietnia Galeria pokaże „Człowieka” Yanna Arthus-Bertranda. Wybitny francuski fotograf i dokumentalista dotarł do ponad 2 000 rozmówców w 60 krajach: od pracowników w Bangladeszu, chłopów w Mali, przez afgańskich uchodźców i bojowników na Ukrainie, po amerykańskich więźniów skazanych na karę śmierci. Rozmawiając szukał odpowiedzi na pytania: Co tak naprawdę znaczy być człowiekiem w dzisiejszych czasach? Co jest sensem życia? Czy różnice między nami są rzeczywiście tak wielkie? A może łączy nas więcej niż sobie wyobrażamy?

R. Kuciński, zdj. autor oraz A. Kempa (Galeria Tarasina)