Więzienie niczyje

Blisko 170-letnią historię  funkcjonowania Zakładu Karnego przy ul. Łódzkiej zakończył ówczesny minister sprawiedliwości Borys Budka z PO. Budynek miał być remontowany, dlatego wywieziono stąd więźniów, a funkcjonariuszy skierowano do innych zakładów. Później z tego pomysłu zrezygnowano na rzecz budowy nowego więzienia. Remont zabytku miał się nie opłacać. Prezydent Grzegorz Sapiński nie krył wówczas niezadowolenia z takiego obrotu sprawy i miał jeszcze nadzieję na odwrót decyzji. - Czynimy starania, żeby tę decyzję, to zarządzenie wstrzymać, bo jest to bardzo niekorzystny trend dla Kalisza. Byłaby to kolejna instytucja, która jest odbierana naszemu miastu. To jest degradacja miasta, powiedzmy sobie szczerze – mówił w 2015 r.

Klamka jednak zapadła. A problem pozostał. Obiekt to mienie Skarbu Państwa, a zarządza nim kaliski samorząd. Pomysłów na zagospodarowanie zabytkowego gmachu było już co najmniej kilkanaście: muzeum więziennictwa, magazyn eksponatów muzealnych, muzeum narodowe, kaliska stacja Polskiej Akademii Nauk, Centrum Nauki Calisia. Obiekt z powodzeniem wykorzystywano do celów kulturalnych: odbyła się tu wystawa fotografików i artystów – galeria bezdomna, która przyciągnęła tłumy kaliszan. Budynek urzekł również filmowców, m.in. Agnieszkę Holland. Do tej pory powstały tu nagrania do czterech filmów.

Najbardziej aktywny w temacie planów na niszczejący budynek był Piotr Kaleta, poseł Prawa i Sprawiedliwości.  Jako kandydat na prezydenta miasta w kampanii wyborczej obiecywał, że gmach zostanie zagospodarowany na cele Wojsk Obrony Terytorialnej. Zapewnienia padły z ust samego ministra obrony narodowej. - Dziś możemy powiedzieć, że, przekazać dobrą wiadomość dla Kalisza, rozmawialiśmy przed chwilą na temat wykorzystania słynnego obiektu kaliskiego na potrzeby WOT, na stworzenie centrum ćwiczebnego, które będzie służyło nie tylko 12 brygadzie WOT, ale także całemu piątemu rodzajowi polskich sił zbrojnych – mówił jeszcze niedawno Mariusz Błaszczak, minister obrony narodowej.

Poseł Kaleta zapowiadał, że prace adaptacyjne mają ruszyć wiosną 2019 roku. Kilka dni temu zapytaliśmy Ministerstwo Obrony Narodowej na jakim etapie jest ta inwestycja.

Dowództwo Wojsk Obrony Terytorialnej prowadzi analizę dotyczącą możliwości przejęcia terenu i przystosowania go do potrzeb wojska - odpowiedział nam Wydział Prasowy MON.

A jaką wizję na wykorzystanie gmachu ma nowy prezydent, architekt Krystian Kinastowski? - Jakiś pomysł jest, ale ponieważ jest to w tym momencie dopiero zalążek, nie chciałbym w tej chwili go ujawniać. Uważam, że jest to budynek zabytkowy w centrum miasta, bardzo charakterystyczny, o ciekawej funkcji, historii. Myślę, że przy odrobinie dobrej woli i przy sensownym zagospodarowaniu może bardzo dobrze miastu służyć – mówi prezydent.

Budowa kaliskiego więzienia rozpoczęła się w 1840 r. i trwała 6 lat. "Zamek" powstał w stylu neoromańskim. Jest to najstarszy budynek w Polsce wznoszony od początku z przeznaczeniem na więzienie. 

AG, fot. arch.