Ostatnia bitwa Napoleona i zaginiony pod Kaliszem skarb

W roku 1812 Wielka Armia Napoleona, sprzymierzona z wieloma narodami ówczesnej Europy, w tym z Polakami, wyruszyła na podbój Rosji. Jednakże nie udało się jej powalić na kolana tego wielkiego i potężnego kraju. Przełom 1812/1813 roku, to czas odwrotu i próba odtworzenia frontu. Napoleon miał jeszcze nadzieję na swoje 5 minut. Kalisz był wtedy jednym z ośrodków rekrutacyjnych dla francuskiej armii, celem jej odbudowy. Polacy ciągle stali przy ramieniu swych francuskich przyjaciół, którzy dali im namiastkę wolności w postaci Księstwa Warszawskiego. Z innymi narodami było różnie, niektóre przechodziły na stronę rosyjską.

Bitwa pod Kaliszem miała przywrócić nadzieję

Sama bitwa rozegrała się w nocy z 12/13 lutego 1813 roku. Naprzeciwko siebie stanęły armie: rosyjska pod dowództwem gen. Ferdinanda von Wintzingerode i saska, nieznacznie wzmocniona Polakami z oddziałów księcia Poniatowskiego i Francuzami, pod dowództwem gen. Jeana Louisa Reyniera. Wojska rosyjskie liczyły ponad 15 tysięcy żołnierzy, natomiast napoleońskie ponad 12 tys. Armia napoleońska będąca w ciągłym odwrocie, zajęła rozproszone stanowiska na dużej przestrzeni wokół Kalisza, od Pawłówka po Tyniec.

Pomnik w Kokaninie ku czci poległych w bitwie 13 lutego 1813 lutego

Efektem było to, że poszczególne oddziały Wielkiej Armii, walczyły w odosobnieniu od siebie, bez jakiejkolwiek synchronizacji.  Atak rosyjski rozpoczął się po linii Stawiszyn-Kokanin. To na przedpolach Kokanina właśnie rozpoczął się pierwszy etap bitwy (pomijając potyczki koło Stawiszyna). Następnie rozpoczęła się obrona Pawłówka przez korpus saski (Wielka Armia). Poważne walki rozgorzały o podkaliski Tyniec. Bitwa zakończyła się klęską wojsk Napoleona. Warto wspomnieć, iż wzięło w niej niewielu Polaków. Polegli żołnierze armii francuskiej chowani byli m.in. na obrzeżach cmentarzy kaliskich, które znajdują się przy dzisiejszej rogatce (Górnośląska). W czasie zaboru rosyjskiego zostały ich groby całkowicie zniszczone.

Zatopiony bajeczny skarb?

Na lokalnych forach internetowych możemy znaleźć informacje o legendzie związanej z powyższą bitwą, mówiącą o zatopionym wozie pełnym skarbów, należącym do wojsk napoleońskich,  pod Kaliszem w Prośnie lub Swędrni. Istnieją nawet mapki sugerujące miejsce zatopienia wozu z drogocennym ładunkiem. Nikomu jednak nie udało się odnaleźć legendarnego transportu.

To w tej okolicy może spoczywać zaginiony skarb

Bitwa pod Kaliszem z 13 lutego 1813 roku, jest bitwą raczej zapomnianą. Świadczy choćby o tym fakt, iż w kultowym dziele o historii naszego miasta: „Osiemnaście wieków Kalisza”,  bitwie tej poświęcona jest zaledwie niewielka wzmianka.  A przecież w starciu wzięło udział po obu walczących stronach, około 28 tysięcy żołnierzy.  Nie była to więc mała, nic nie znacząca potyczka.

Bitwa pod Kaliszem 1813 roku, była ostatnią bitwą epoki napoleońskiej na ziemiach Polski.

T. Dalinkiewicz, fot. autor, wolneforumgdansk.pl, pixabay.com