W rocznicę „Posłania do ludzi pracy Europy Wschodniej”. Ogólnopolska konferencja w Kaliszu

35 lat temu, podczas I Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ „Solidarność” uchwalono odezwę „Posłanie do ludzi pracy Europy Wschodniej”. Autorem jej tekstu był Bogusław Śliwa, także pomysłodawca napisu na kaliskim sądzie „Przywrócić godność prawu!”. Odezwa wzywała związkowców krajów bloku radzieckiego do wspólnej walki o swoje prawa i swobody zrzeszania się. Leonid Breżniew uznał tekst odezwy za niebezpieczny i prowokacyjny.

Jak zaznaczał Jarosław Wilner, przewodniczący Zarządu Regionu Wielkopolska Południowa NSZZ „Solidarność”, dzisiejszy zjazd był pierwszym w takim gronie od 1989 roku. Uczestnicy konferencji w ratuszu wygłosili prelekcje, których głównym celem było przypomnienie, że wolność naszego kraju została wywalczona dzięki zaangażowaniu ludzi tworzących „Solidarność”, w tym działaczy z regionu Wielkopolska Południowa. Gościem honorowym wydarzenia był profesor Jerzy Buzek. - Myśmy wtedy popełniali błędy, ale żaden z nas, uczestników Zjazdu, autentycznych. Pomijam, to że jakaś część osób - nie wiem, czy 1% czy 5% - była tam służbowo, bo byli tam delegowani w różny sposób przez komunistyczne tajne służby, ale dla nas, autentycznych delegatów, nic nam nie było letnie. Przeżywaliśmy to autentycznie i byliśmy przekonani, że w jakiś sposób zmieniamy rzeczywistość – mówił Jerzy Buzek, przewodniczący Prezydium I KZD NSZZ „Solidarność”.

Po wystąpieniach delegatów, odbyła się uroczystość wręczenia Krzyża Wolności i Solidarności, przyznanego przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę. Z rąk prezesa Instytutu Pamięci Narodowej dr. Jarosława Szarka odebrał go dr Henryk Siciński, pomysłodawca „Posłania do ludzi pracy Europy Wschodniej.

Uroczystości towarzyszy wystawa w holu kaliskiego ratusza, poświęcona I Krajowemu Zjazdowi Delegatów NSZZ „Solidarność.

*

Henryk Siciński jako student Akademii Medycznej uczestniczył w demonstracji studentów w Poznaniu w marcu 1968 r. W 1980 r. współorganizował protest w Zespole Zakładów Opieki Zdrowotnej, wstąpił do NSZZ „Solidarność” i objął funkcję wiceprzewodniczącego Międzyzakładowego Komitetu Porozumiewawczego (od 1981 r. Międzyzakładowa Komisja Porozumiewawcza) w Ostrowie Wielkopolskim. W 1981 r. był delegatem na I Wojewódzki Zjazd Delegatów Województwa Kaliskiego, wszedł w skład Zarządu Regionu Wielkopolska Południowa w Kaliszu i został delegatem na I Krajowy Zjazd Delegatów w Gdańsku, podczas którego wystąpił z inicjatywą zredagowania entuzjastycznie przyjętego Posłania I KZD NSZZ „Solidarność” do ludzi pracy Europy Wschodniej. Zaakceptowany 35 lat temu – zdecydowaną większością głosów – dokument stał się powodem ostrych ataków ze strony propagandy PRL i był nazywany „obłędną prowokacją wobec sojuszników Polski”. Po 13 grudnia 1981 r. Henryk Siciński zaangażował się w pomoc dla represjonowanych i ich rodzin, w jego mieszkaniu odbywały się zebrania konspiracyjne działaczy zdelegalizowanej „Solidarności”. 1 maja 1982 r. po rewizji w domu został zatrzymany na posterunku w Przygodzicach, a następnie – 3 maja 1982 r. internowany pod zarzutem gromadzenia i przechowywania materiałów o treściach antypaństwowych. Do 26 maja 1982 r. przebywał w Ośrodkach Odosobnienia w Ostrowie Wielkopolskim i Gębarzewie.

Krzyż Wolności i Solidarności został ustanowiony przez parlament Rzeczypospolitej Polskiej 5 sierpnia 2010 r., równocześnie z aktem restytucji Krzyża Niepodległości, do którego chlubnych tradycji nawiązuje. Po raz pierwszy przyznano go w czerwcu 2011 r. przy okazji obchodów 35. rocznicy protestów społecznych w Radomiu. Krzyż nadawany jest przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, na wniosek Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, działaczom opozycji wobec dyktatury komunistycznej, za działalność na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności lub respektowanie praw człowieka w PRL.

TD, fot. autor