Uzgadnianie treści regulaminu ZFŚS – jakie są skutki sprzeciwu organizacji związkowych

Jeżeli działające u pracodawcy organizacje związkowe przekazały uzgodnione stanowisko w sprawie regulaminu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, pracodawca nie ma uprawnienia do samodzielnego wydania regulaminu. Musi uzgodnić go ze związkami.

Zarówno ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, jak i ustawa o związkach zawodowych przewidują, że w przypadku, gdy u pracodawcy działa organizacja związkowa, pracodawca uzgadnia regulamin Funduszu z tą organizacją. Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o ZFŚS zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z Funduszu oraz zasady przeznaczania środków Funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej określa pracodawca w regulaminie ustalanym zgodnie z 27 ust. 1 albo 30 ust. 6 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych.

Powołany art. 27 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych stanowi, że ustalanie zasad wykorzystania zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, w tym podział środków z tego funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności, ustala pracodawca w regulaminie uzgodnionym z zakładową organizacją związkową.

Z zestawienia obu przepisów wynika, że pracodawca ma obowiązek uzgodnić regulamin z zakładową organizacją związkową. Uzgodnienie oznacza dojście do porozumienia, zgodę, co do treści. W konsekwencji, tak długo, jak nie ma zgody obu stron na treść regulaminu, pracodawca nie może go wprowadzić.

Wyjątek od tej zasady przewiduje art. 30 ust. 6 ustawy o związkach zawodowych. Dotyczy on sytuacji, gdy organizacje związkowe albo reprezentatywne organizacje związkowe, z których każda zrzesza co najmniej 5% pracowników zatrudnionych u pracodawcy, nie przedstawią wspólnie uzgodnionego stanowiska w terminie 30 dni od dnia przekazania im przez pracodawcę regulaminu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (między innymi). W takich okolicznościach decyzje w sprawie jego ustalenia podejmuje pracodawca, po rozpatrzeniu odrębnych stanowisk organizacji związkowych.

Uzgodnione stanowisko organizacji związkowych to wspólne stanowisko wszystkich organizacji związkowych spełniających ww. warunek reprezentatywności. Jeśli przedstawią pracodawcy jednolite stanowisko, pracodawca jest nim związany. Art. 30 ust. 6 ustawy zezwala pracodawcy na samodzielne działanie tylko wówczas, gdy organizacje związkowe nie mogą się ze sobą porozumieć. Jeżeli w ustawowym terminie organizacje porozumiały się i przekazały pracodawcy swoje stanowisko, pracodawca może je zaakceptować w całości lub dalej próbować negocjować ze związkami proponowane przez siebie rozwiązania. Nie może jednak wydać regulaminu samodzielnie.

Podstawa prawna:

• art. 8 ust. 2 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r., poz. 1070),
• art. 27 ust. 1, art. 30 ust. 6 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r., poz. 263 ze zm.).

Karolina Kołakowska
adwokat, ekspert prawa pracy z Kancelarii Brzezińska Narolski Adwokaci