Furta jednej z najstarszych nekropolii w Polsce w remoncie. Dzięki pieniądzom ze zbiórek

Prace przy remoncie furtki i bramy wjazdowej na Starym Cmentarzu ruszyły w ostatnich dniach września. Prowadzone są w uzgodnieniu i pod nadzorem Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Kaliszu. Modernizacja obejmuje m.in.: czyszczenie murów i zmycie elewacji, wykucie starych spoin w murach z zabytkowej cegły, a następnie spoinowanie murów i sklepień oraz wymianę uszkodzonych cegieł. Prace obejmują również remont elewacji kapliczki położonej obok bramy wejściowej od strony ul. Wysockiej. Zakres prac nie uwzględnia drewnianych elementów bramy i furtki. Wszystko finansowane jest ze zbiórek przeprowadzanych przez Towarzystwo Opieki nad Zabytkami oraz Spółki CRK Zieleń i Rekreacja.

Stary Cmentarz przy ulicy Wysockiej jest jedną z polskich nekropolii o najdłuższej i burzliwej historii. Powszechnie przyjmuje się, że cmentarz istniał od 1784 roku, ponieważ taka data widnieje na najstarszym planie miasta. Są jednak przesłanki, aby przypuszczać, że istniał już kilka lat wcześniej. Warto zaznaczyć, że metryka ostrowskiego cmentarza sięga dalej niż kilku najbardziej znanych polskich metropolii: Powązki (1790), Cmentarz Rakowicki w Krakowie (1803), poznański cmentarz na Wzgórzu św. Wojciecha (1810).

Jest też pierwszym w Ostrowie Wielkopolskim miejscem pochówku, który wyznaczono poza ówczesnymi granicami miasta. Najstarszą zachowaną częścią cmentarza jest mur z 1833 roku oraz nagrobek ks. Jana Kompałły, inicjatora budowy Królewskiego Gimnazjum Katolickiego w Ostrowie WIĘCEJ.

Najcenniejszym zabytkiem na cmentarzu była rzeźba „Pielgrzym” z 1890 roku, wykonana przez Władysława Marcinkowskiego, która znajdowała się na grobie Antoniego Chiżyńskiego. Z uwagi na zagrożenie cmentarza likwidacją i możliwością dewastacji cennej rzeźby wykonanej z piaskowca, „Pielgrzyma” przeniesiono w podcienia ostrowskiej Konkatedry. Jest miejscem spoczynku wielu zasłużonych ostrowian WIĘCEJ.

Kilkakrotnie nekropolia była zagrożona likwidacją. Pierwszy taki zamysł miały władze pruskie w 1820 roku, podobnie było w czasie okupacji niemieckiej, a także po wojnie w latach 60. XX wieku w związku przebudową układu komunikacyjnego, na co zgodę wyraziła nawet Miejska Rada Narodowa w 1962 roku. Część rodzin, obawiając się planów władz, ekshumowała swoich bliskich, a szczątki przeniosła na inne cmentarze. Ten udało się uratować, chociaż był okres, że nie odbywały się tam pochówki. Powrócono do nich niedawno. W 1982 roku proboszcz parafii św. Stanisława wystąpił do władz miasta o ponowne otwarcie cmentarza. W 1987 roku cmentarz został wpisany do rejestru zabytków, a decyzją Zarządu Miasta Ostrowa Wielkopolskiego z 18 stycznia 1994 roku, wznowiono grzebanie zmarłych.

AW, UM w Ostrowie Wielkopolskim